Czym jest metoda NDT-Bobath?
NDT-Bobath (z ang. neuro-developmental treatment – terapia neurorozwojowa) jest szeroką i rozwijającą się koncepcją w rehabilitacji neurologicznej, która obejmuje ocenę i leczenie pacjenta z zaburzeniami funkcji układu nerwowego. Najczęściej wykorzystuje się ją w rehabilitacji najmłodszych pacjentów.
Rehabilitacja metodą NDT-Bobath jest dedykowana szczególnie dzieciom, które urodziły się przedwcześnie. Wykorzystywana jest też w terapii osób dorosłych oraz dzieci z mózgowym porażeniem dziecięcym (MPD), po urazach mózgowo-czaszkowych, z przepukliną oponowo-rdzeniową czy z niektórymi zespołami genetycznymi. Jest ona skierowana także do dzieci, które między innymi: nie unoszą głowy, skupiają wzrok tylko w jednym kierunku, nie lubią leżeć na brzuchu, odginają się i prężą, nie chwytają zabawek, nie podpierają się, są niespokojne lub mało ruchliwe, nie siadają, nie czworakują, mają asymetrię.
NDT-Bobath stosowana jest w fizjoterapii dziecięcej od lat czterdziestych ubiegłego wieku na całym świecie. Przyjęte w niej założenia i sposoby postępowania nie wywołują kontrowersji i są powszechnie akceptowane (zarówno przez rodziców jak i przez maluchy). Metoda NDT-Bobath ma wspomóc rozwój dziecka tak, aby mogło ono stać się niezależne w przyszłości. Metoda ta skupia się na wykorzystaniu możliwości ośrodkowego układu nerwowego na tyle, na ile pozwala na to istniejące uszkodzenie .
Na czym polega metoda NDT Bobath?
Koncepcja NDT-Bobath opiera się na zrozumieniu neurofizjologii i biomechaniki ludzkiego ciała oraz wpływu uszkodzeń neurologicznych na funkcje ruchowe. Celem terapii jest poprawa jakości ruchu, równowagi, koordynacji oraz ogólnego funkcjonowania pacjenta, poprzez stymulowanie procesów neuroplastyczności, czyli zdolności mózgu do reorganizacji i adaptacji po uszkodzeniu. Skupia się ona na indywidualnej ocenie stopnia dojrzałości ośrodkowego układu nerwowego dziecka oraz ustalenia specyficznych potrzeb danego pacjenta.
Do głównych zasad metody NDT-Bobath zaliczymy:
- Normalizację napięcia mięśniowego (obniżanie wzmożonego oraz podwyższanie osłabionego napięcia),
- Hamowanie nieprawidłowych odruchów,
- Wyzwalanie ruchów, które są jak najbardziej zbliżone do prawidłowych,
- Próba przeniesienia nowych umiejętności na czynności codzienne, np. podczas pielęgnacji, przyjmowania posiłków czy zabawy.
Jak wygląda rehabilitacja dzieci metodą NDT-Bobath?
Pierwsza wizyta u fizjoterapeuty jest nastawiona na proces diagnostyczny małego pacjenta. Terapeuta obserwuje i analizuje spontaniczne ruchy dziecka, co pozwala na wykrycie nieprawidłowych wzorców ruchowych, które być może hamują prawidłowy rozwój dziecka. Oceniane jest również napięcie mięśniowe, a czasem niezbędne jest również wykonanie szeregu testów diagnostycznych. Na tej podstawie fizjoterapeuta może ocenić stopień dojrzałości układu nerwowego oraz zaplanować proces terapeutyczny.
W przypadku dzieci w wieku do lat 3, terapia NDT-Bobath jest oparta na zabawie i eksploracji, aby zachęcić do naturalnego ruchu i rozwoju umiejętności malucha. Dlatego zarówno małe pociechy jak i rodzice, lubią i często wybierają terapię Bobath jako główną formę leczenia.
Głównym założeniem ćwiczeń metodą Bobath jest nauczanie poprzez ruch. W czasie terapii fizjoterapeuta nie utrzymuje dziecka w miejscu, ale stymuluje je do poruszania się w określony sposób, np. umieszczając zabawki w określonym miejscu czy na określonej wysokości względem dziecka. Do terapii wykorzystywane są różne podłoża, m.in.: leżanka, stół, piłka stabilizacyjna, mata, czy kolana rodzica lub fizjoterapeuty.
Przykładem ćwiczenia wykorzystywanego w terapii Bobath jest aktywne przenoszenie ciężaru ciała na piłce rehabilitacyjnej, stymulowanie unoszenia i kontroli głowy dziecka poprzez wykorzystanie odpowiedniej pozycji ciała. Dziecko układa się na brzuchu na piłce, tak aby jego ręce zapewniały podpór na przedramionach. Następnie fizjoterapeuta układa dłonie na barkach malucha i wykonuje delikatny ucisk w dół, kontrolując napięcie mięśni pacjenta.
W trakcie procesu rehabilitacji niezwykle ważnym elementem jest także zaangażowanie i aktywność opiekunów dziecka. Podczas wizyt terapeuta często będzie pokazywał rodzicom prawidłowe ćwiczenia oraz techniki, które powinny być wykonywane w domu, we właściwy sposób. Dzięki temu maluch otrzyma odpowiednią dawkę stymulacji, która wspomaga jego prawidłowy rozwój.
Kiedy warto odwiedzić gabinet fizjoterapeuty NDT Bobath?
Pamiętaj, że wcześniejsza interwencja może przynieść najlepsze rezultaty. Skonsultuj się ze specjalistą, jeśli obserwując swoje dziecko zauważysz, że:
- układa się ono asymetrycznie,
- skupia wzrok tylko w jednym kierunku,
- unika leżenia na brzuchu,
- podczas zabawy zazwyczaj używa tylko jednej rączki,
- ma trudności z utrzymywaniem główki (a ukończyło już 3 miesiąc),
- nie jest w stanie skupić wzroku na zabawce lub twarzy opiekuna,
- nie lubi ruchu lub ma problem z aktywnością,
- nie osiąga kolejnych etapów rozwojowych, takich jak obracanie się, siedzenie czy czworakowanie,
- ma trudności z jedzeniem.
Jak długo trwa rehabilitacja NDT Bobath?
Długość rehabilitacji metodą NDT-Bobath uzależniona jest od indywidualnych potrzeb i możliwości małego pacjenta. Im poważniejsze zaburzenia neurologiczne, tym czas trwania fizjoterapii jest dłuższy. W większości przypadków jest to proces długotrwały, który może trwać od kilku miesięcy do kilku lat.
Jednym z najważniejszych elementów terapii jest systematyczność oraz zaangażowanie. Podczas wizyty terapeuta zazwyczaj uczy rodzica właściwych technik i ćwiczeń, które mogą i powinny być stosowane w domu. Praca rodzica z dzieckiem poza salą terapeutyczną jest kluczowa dla osiągnięcia najlepszych efektów rehabilitacyjnych.
Czym różni się metoda Bobath od metody Vojty?
Pomimo tego, że obie terapie są wykorzystywane w rehabilitacji neurologicznej dzieci, to oparte są na zupełnie innych założeniach oraz technikach leczenia.
Metoda Bobath nastawiona jest na indywidualne podejście do pacjenta. Jest ona dostosowywana do jego aktualnych potrzeb, możliwości oraz stanu zdrowia. Stymuluje prawidłowy rozwój wzorców ruchowych, a także poprawia kontrolę motoryczną za pomocą naturalnych, płynnych ruchów.
Założenia metody wg Vojty skoncentrowane są na wywoływaniu odruchowych reakcji motorycznych poprzez stymulację określonych punktów na ciele dziecka, uznawanych za uniwersalne w rozwoju człowieka. Ma to na celu aktywację naturalnych wzorców ruchowych.
Obie metody są niezwykle popularne i szeroko stosowane w fizjoterapii dzieci z zaburzeniami neurorozwojowymi. Podczas pierwszej wizyty każde dziecko powinno zostać dokładnie zdiagnozowane oraz ocenione, aby ustalić która z metod będzie dla niego najbardziej odpowiednia. W niektórych przypadkach, najskuteczniejsze może okazać się połączenie kilku metod terapeutycznych.
Ile kosztuje NDT Bobath?
W Klinice Dr Best cena 45-minutowej wizyty to 200 zł. Posiadamy także opcję wykupienia pakietu 10 wizyt w cenie 1800 zł. Pakiet jest ważny przez trzy miesiące od momentu jego zakupu.
Rehabilitacja dzieci metodą Bobath – gdzie szukać pomocy w Warszawie?
Jeśli szukasz rehabilitacji dla swojego dziecka, zapraszamy do kontaktu z naszą Kliniką. Współpracujemy z kadrą wykwalifikowanych i bardzo doświadczonych fizjoterapeutów pediatrycznych, którzy w swojej karierze pomogli już wielu pacjentom.