Koncepcja Bobath jest charakterystycznym podejściem do badania i leczenia osób z zaburzeniami ruchu, funkcji i kontroli posturalnej spowodowanymi uszkodzeniem ośrodkowego układu nerwowego.
Koncepcja Bobath została opracowana przez Bertę i Karela Bobath w latach 40 ubiegłego wieku. Początkowo była ona wykorzystywana w pracy z dziećmi z mózgowym porażeniem dziecięcym. Po pewnym czasie wypracowano rozwiązania które umożliwiły zastosowanie koncepcji w rehabilitacji dorosłych chorych z neurogennymi zaburzeniami ruchu. Od tamtego czasu koncepcja Bobath spopularyzowała się i zyskała uznanie w wielu ośrodkach na świecie. Zasady postępowania terapeutycznego wypracowane w toku jej rozwoju zmieniły oblicze terapii pacjentów z chorobami ośrodkowego układu nerwowego.
Od samego początku twórcy koncepcji podkreślali że terapia nie może być zestawem ćwiczeń „przepisywanym” pacjentowi. Przeciwnie, powinna być zbudowana z szerokiego wachlarza technik, które muszą być modyfikowane i dostosowywane do zmieniających się potrzeb pacjenta.
Cele koncepcji Bobath obejmują:
- wspieranie samodzielności pacjentów
- rozpoznanie problemów pacjenta na poziomie uczestnictwa w życiu społecznym
- rozpoznanie ograniczeń aktywności ruchowej oraz ich podłoża na poziomie strukturalnym
- wpływanie na źródła ograniczeń funkcjonalnych
- poprawę jakości życia pacjentów
Powyższe cele osiągane są poprzez:
- wczesne rozpoczęcie terapii
- włączanie w aktywności porażonych części ciała
- poprawę aktywności poprzez specyficzne zadania ruchowe
- regulację napięcia mięśniowego
- unikanie patologicznych wzorców ruchowych
- torowanie fizjologicznych ruchów
- torowanie prawidłowych mechanizmów kontroli równowagii
- wykorzystanie środków zaopatrzenia ortopedycznego
- włączenie krewnych chorego
- dostosowanie pomocy do potrzeb pacjenta
- uwzględnienie czynników środowiskowych w terapii
- współpracę z lekarzami, neuropsychologami, neurologopediami i innymi specjalistami ważnymi z perspektywy zaburzeń funkcjonalnych dotyczących pacjenta.